"Do You speak English ?"



czyli: o dzikich koniach w Anglii - część 2

Około 80 km na południe od Exmoor mieści się Park Narodowy Dartmoor. Ta okolica ma podobny charakter jak Exmoor - są to granitowe wzgórza, pokryte wrzosowiskami, liczne są torfowiska. Obszar ten także słynie z dzikich koni. Tu również od wieków hodowano kuce. W okolicy działało wiele kopalni cyny, a zwierzęta były używane do jej przewożenia (pracowały także w kamieniołomach). Gdy złoża się wyczerpały, część kucy zaczęto wykorzystywać inaczej (głównie na farmach przy wypasie owiec, wierzchowo i zaprzęgowo), a część po prostu wypuszczono na wolność.



Choć obie krainy są położone blisko siebie, obie rasy koni najprawdopodobniej nie są ze sobą związane (jak kiedyś sądzono). Kuce Dartmoor nieco różnią się wyglądem. Nie przekraczają 124 cm w kłębie. Zwykle sa skarogniade, gniade lub kare, rzadziej kasztanowate lub siwe. Nie są akceptowane maści łaciate, gdyż zawsze są efektem krzyżówek z innymi rasami. Z tego samego powodu nie dopuszcza się żadnych białych odmian. Koniki mają niewielkie głowy z szeroko rozstawionymi oczami. Większość ma krępą budowę i mocny zad, przy czym nogi w przeciwieństwie do Exmoorów są raczej krótkie, o niezbyt długich kościach i mocnych kopytach. Grzywa i ogon są obfite. W roku 1898 National Polo Pony Society stworzyło lokalny komitet, którego zadaniem było opracowanie wzorca rasy, dokonanie inspekcji i założenie nowej księgi stadnej. Powstały wóczas standard uznawany jest to dziś - za wyjątkiem kwestii wzrostu. Tą sprawę ustalono ostatecznie w roku 1924, przyjmując za właściwy 124 cm i tworząc oficjalną księgę stadną. W tym samym czasie powstało też osobne towarzystwo Dartmoor Pony Society, które przejęło zarządzanie księgą i przeniosło do niej wcześniejsze wpisy z ksiąg Polo Pony Society.



Obecnie funkcjonują 3 grupy, różniące się od siebie pokrojem, wzrostem i maścią. Pierwsza grupa to konie "szlachetne", czystej krwi, tzw. Pedigree Dartmoor Pony. Są one najbardziej zbliżone pokrojowo do swoich dzikich przodków i jako najbardziej wartościowe (genetycznie i finansowo) są wykorzystywane do hodowli zachowawczej, przez co rzadko się je spotyka pasące się dziko. Tylko kilka stadek tego typu przebywa na wolności, większość żyje na farmach. Druga grupa to konie w typie Shetland. Ta odmiana nie jest rodzima, lecz powstała w latach 1789-1832 na bazie koni Dartmoor, krzyżowanych z szetlandami. Otrzymano w ten sposób małe, ale silne zwierzęta, mogące pracować w dawnych kopalniach na północy Anglii i w Walii, a przy tym odporne na ciężkie warunki zimowe. Trzecia grupa to konie "kolorowe" (coloured) - bardzo popularne wśród hodowców jako koniki dla dzieci, z racji sporego popytu osiągające sporą wartość rynkową. W tej grupie daje się zauważyć wyraźne domieszki obcych krwi (np. arabskiej po ogierze Dwarka, sprowadzonym w roku 1922 i po jego synu Leat, a także po walijskim ogierze Dinarth Spark), czy po koniach Fell Pony. Istniejący w Anglii Dartmoor Pony Heritage Trust nie wspiera finansowo hodowli tych dwóch ostatnich grup, a jedynie rozwój tej pierwszej, jako bezpośrednio związanej z zachowaniem dawnej rasy.



Kuce Dartmoor mają bardzo przyjacielską naturę, są łagodne i spokojne, są więc szczególnie zalecane dla dzieci. Mają zwykle dobrą i mocną budowę ciała, mogą więc służyć także niezbyt ciężkim osobom dorosłym. Sprawdzają się dobrze jako wierzchowce szkolne podczas nauki jazdy dla początkujących, gdyż mają miękkie chody, nie mają skłonności do gwałtownych reakcji, a ich ruchy są spokojne i wyważone, co jest ważne przy często za nerwowo reagujących jeźdźcach. Kuce są w Anglii użytkowane w dokładnie wszystkich dziedzinach jeździectwa, nie tylko jako wierzchowce robocze, czy zwierzęta zaprzęgowe, ale także w zaawansowanym ujeżdżeniu, rajdach, czy podczas polowań. Mimo tak wszechstronnego zastosowania i sporego zainteresowania rasą oraz działalności rozmaitych organizacji populacja kucy Dartmoor nie jest wielka. w roku 1930 było ich aż 25.800, obecnie jest ich tylko 5.000. Podobnie, jak w przypadku Exmoorów, duży wpływ na to miały obie Wojny Swiatowe, zwłaszcza Druga, po której zostało tylko kilkadziesiąt sztuk i tylko dzięki miejscowym ludziom udało się rasę zachować.





Zródła:

http://www.dartmoorponysociety.com
www.dartmoorpony.com/
www.dpht.co.uk/