Konie Kaimanawa to populacja dzikich koni, żyjąca w Nowej Zelandii. Pierwsze raporty o tych koniach
pochodzą z 1876 roku. Nazwa zaś pochodzi od góry na Wyspie Północnej, w okolicy której po raz pierwszy
je zaobserwowano.
Konie sprowadzono na Nową Zelandię w 1814 roku. To nie konie "naturalnie" dzikie, lecz wtórnie zdziczałe -
jak mustangi, brumby, criollo, czy konie na wyspach Atlantyku. Od nich różni ich jedno: jest to populacja
bardzo młoda, powstała z koni domowych, które w XIX i XX wieku w różny sposób dostały się na wolność.
Trzonem grupy były poniaki Exmoor krzyżowane z końmi lokalnymi oraz potomkowie tych krzyżówek - Carlyon
pony, dodatkowo potem krzyżowane z ogierami walijskimi. Dało to wielki melanż genów... Te eksperymenty
hodowlane prowadziła armia, która niektóre zbędne konie wypuszczała na wolność. Do nich dołączały inne
zwierzęta, które uciekły farmerom i pasterzom lub zostały przez nich porzucone. Wiadomo też o szczególnych
przypadkach, np. wpuszczenia do stada pewnego ogiera arabskiego. Obecnie Kaimanawa genetcznie są najbardziej
zbliżone do koni rasy Thoroughbred, jednak zewnętrznie są totalną mieszanką pokrojów, reprezentują sobą
różne typy budowy i umaszczenia, w zależności od pochodzenia. Mierzą od 127 do 152 cm w kłębie. Głowy są
proporcjonalne, zgrabne, choć o różnych kształtach, co związane jest z mnogością ras, do których należeli
ich przodkowie. Konie mają krótkie, głębokie szyje o grubej części spodniej, kłodę średniej długości lub
krótką. Wszelkie kolory i odmiany są standardem. Kopyta mają dość różne kształty, ale zawsze są mocne.
Kaimanawa były w późniejszych latach wtórnie wyłapywane w celu przyuczenia do jazdy wierzchowej lub były
obiektem polowań, żródłem mięsa, skór i włosia. Wielki rozwój rolnictwa i przemysłu leśnego w XX wieku
spowodował silne zmniejszenie się liczebności koni - w 1979 doliczono się tylko 174 zwierząt. W 1981 roku
rząd wprowadził ochronę prawną koni, dla których wytyczono rezerwat na terenie poligonu wojskowego the
Waiouru. Dzięki temu do 1994 roku ich liczba gwałtownie wzrosła do około 1570 sztuk. Rząd Nowej Zelandii
ściśle kontroluje wielkość stad, by chronić siedliska, w których te zwierzęta żyją, gdyż w miejscach
tych występuje wiele zagrożonych gatunków roślin. Od roku 1993 prowadzi się planową regulację - pierwotny
projekt odstrzału z helikopterów (wzorem Australii) spotkał się z dużym sprzeciwem społeczeństwa, więc
regulacji dokonuje się poprzez odławianie. Złapane konie trafiają do do uboju (w 2009 roku - 230 sztuk),
ale znacznie częściej - do adopcji. Największa adopcja miała miejsce w roku 1997 (1.070 koni). Dzięki temu
liczebnośc stada ograniczono do 500 sztuk. Stale dąży się do utrzymania takiej właśnie liczby, gdyż uznano
ją za optymalną biorąc pod uwagę same konie, ich potrzeby bytowe, warunki środowiskowe, specyfikę ekosystemu,
istnienie 16 ginących gatunków roślin oraz bezpieczeństwo ludzi. Dla ścisłości trzeba dodać, że prócz tej
500-ki jest też mała populacja koni w Aupouri, którą rząd się nie zajmuje.
Kaimanawa zwykle są dobrze umięśnione, o silnych nogach. Znane są z wytrzymałości i łagodnego charakteru.
Konie potrafią doskonale i błyskawicznie adaptować się do różnych warunków bytowania. Z tego względu są
obiektem licznych badań związanych z ich genotypem, dynamiką oraz nawykami żywieniowymi i stadnymi. Wyniki
tych badań są czasem zaskakujące - okazuje się np., że zawsze tylko dwa ogiery pełnią rolę reproduktorów
(w innych dzikich stadach - albo jeden, albo wiele). Konie są też obiektem dużego społecznego
zainteresowania - nowozelandzkie Ministerstwo Ochrony otrzymuje w ich sprawie więcej listów, zapytań
i komentarzy, niż w jakichkolwiek innych kwestiach. Ochroną rasy i jej popularyzacją w sensie użytkowym
zajmuje się Kaimanawa Horse Breed Society.
Zródła:
http://kaimanawa.homestead.com/
http://www.horsetalk.co.nz/kaimanawahorses/
http://www.rarebreeds.co.nz/kaimanawa.html