W uzupełnieniu do artykułu o wadach i zaletach kiszonek i sianokiszonek pozwalam sobie poniżej przytoczyć obszerne fragmenty zapisu czatu z ekspertem z firmy Blattin, z którym na forum Agrofoto rozmawiano na temat produkcji tychże kiszonek i sianokiszonek różnymi metodami. Pokazuje ona jak to wygląda na co dzień od strony rolników i z jakimi problemami muszą sie oni liczyć. Dla tych, którzy chcą się zmierzyć z produkcją i/lub skarmianiem sianokiszonki w swoich stajniach powinny być to interesujące informacje.

Pierwsze pytanie - termin koszenia traw i motylków tak na chłopski rozum
rawy w momencie kłoszenia bądź początków kwitnienia a motylkowe, lucerka w fazie "ziarnka pieprzu". Ziarenko pieprzu to znaczy aby pąk kwiatowy w lucernie miał wielkość ziarnka pieprzu. Wtedy możemy spodziewać się wysokiego białka w roślinie.

Ile dni prawidłowo powinno się kisić bele ?
Z dobrym dodatkiem bakteryjnym można otworzyć po 3 tygodniach przy suchej masie około 35%

Po jakim czasie następują procesy zakiszania w beli i jakim czasie można ją zadawać ?
Proces zakiszania trwa bez przerwy, ale można ją podawać już po 3 tygodniach - ostrożnie wprowadzając do dawki.

Te 3 tygodnie dotyczą także lucerny i koniczyn ?
Tu co najmniej o jeden tydzień dłużej - trudniej się kiszą

Co daje zastosowanie zakiszacza ?
Przede wszystkim szybko obniża Ph w zakiszanym materiale. W ten sposób zapobiega stratom składników tego materiału.

Wiele razy oglądałem filmiki naszych zachodnich kolegów którzy produkują kiszonki z traw. Ciekawi mnie czemu oni w ogóle nie podsuszają trawy, zaraz za kosiarką pracuje zgrabiarka i sieczkarnia. Mnie uczono, ze powinno sie podsuszyć trawę. Czy oni w takim razie popełniają błąd?
Nie popełniają błędu. Widocznie stosują dodatki do zakiszania chemiczne, które działają przy niskim poziomie suchej masy.

Czy lepiej jest zbierać przy ładnej pogodzie 2 czy 3-go dnia na sianokiszonkę ?
Najlepiej jest zebrać materiał, który po ukiszeniu miałby między 30% a 45% suchej masy.

Jaki naturalny zakwaszacz można dodać do kiszonki ?
Jest wiele na rynku. Trzeba sprawdzić jakie szczepy bakterii, jaka jest ich koncentracja. Polecam dodatki wieloszczepowe np. Blattisil AWS Special Premium, sprawdzone od 14 lat na polskim rynku w dużych gospodarstwach.

Kupując zakiszasz z jakimi kosztami musze się liczyć? Czy zakup ten sie zwraca ?
Co najmniej 10- krotnie. A koszt to między 2,5 a 3,5 zł na tonę

Ile warstw folii powinno znajdować się minimum na balocie ?
Przy lucernie 3,4 w zależności jaka została zebrana twarda. Kiszonka z trawy w balocie skarmiona przed zimą może mieć dwa owinięcia dobrą folią, na przezimowanie 3 lub 4.

Co jest lepsze kiszonka czy sianokiszonka ??
Obydwie są dobre, byle nie widziały dużego deszczu i były dobrze ugniecione.

Tzn. że kiszonka z lucerny ma więcej białka niż kiszonka z trawy?
Tak, trawa ma więcej cukru, ale mniej białka.

Kiedy kosić lucernę z koniczyną ?
W fazie dużego pączka kwiatowego bądź kiedy kwitnie 30% roślin

Czy można zakiszać mokrą trawę na kiszonkę ?
Tak, byle z niej nie ciekło.

Czy trawa z trwałych użytków zielonych jest dobrą bazą na zrobienie wartościowej kiszonki ?
Jeżeli użytek zielony jest zadbany i z małą ilością chwastów a z dużym bukietem traw to jak najbardziej.

Czy warto silos nakrywać podwójną warstwą folii? są lepsze efekty zakiszania ?
Użycie podkładowej folii transparentnej tak zwanej, cienkiej termicznej wspomaga wypchnięcie resztki powietrza w górnej warstwie pryzmy- nie ma górnej warstwy do odrzucenia.

Jeśli robie sianokiszonke w belach i owijam je dopiero po po kilku godzinach od sprasowania (w srodku beli jest juz mocno ciepla) to wtedy sianokiszonka traci swoje wartosci ? Czy to ze sie owinie po godzinie czy po 5 godz nie ma roznicy ?
Temperatura w środku beli wskazuje, że nie wycisnąłeś powietrza na początku nawijania.

Czy lepiej zebrać trawę na 2 dzień bez żadnych opadów czy naprzykład za 3 dni w przypadku jak by spadł deszcz ?
Decyzja o zbiorze jest podyktowana sprawdzeniem podsuszenia- może to być po jednym dniu a w tym roku jest to nawet po 4 dniach (słabo schnie)

Ile razy owinąć najlepiej balota siatką.
Tak, żeby trzymał się kupy.

Czy owijanie bel siatką zamiast sznurkiem ma wpływ na jakość kiszonki ?
Jak najbardziej. Siatka bardziej wyciska powietrze spod folii. Bal jest regularny.

Czy to prawda, że trawy powinno kosić się ok. godziny 14? Słyszałem o takim zaleceniu.
Koś najlepiej po rosie.

A dlaczego najlepiej po rosie ?
Aby materiał nie był za mokry - po co wozić wodę ?

Czy można zasiać mieszankę lucerny z trawą i koniczyną np.?
Jak najbardziej, ale co roku możesz mieć zmienność w udziale trawy do lucerny.

Jeśli sianokiszonka została sprasowana i na bele spadł ulewny desz to ma to jakiś wpływ na trwałość przechowalniczą ?
Trzeba tego unikać, bo taka sianokiszonka zamoczona psuje się pod folią tylko w tej warstwie zamoczonej.

Jaka jest przyczyna przy kiszonce, że pleśnieje i robią się takie place niebieskie ?
Zabrudzony materiał ziemią i nie wyciśnięte powietrze podczas kiszenia.

Czy ustawianie gotowych sianokiszonek w zacienionym miejscu czy tez nasłonecznionym ma wpływ na jakość kiszonki ?
Nasłonecznione miejsce podgrzewa materiał w balocie co obniża wartość- szczególnie białka w tym materiale.

Słyszalem ze ludzie robiacy pryzmy z lucerny melasuja materiał, ile powinniśmy dac tej melasy na 1 tone masy ?
Na jedną tonę lucerny podaje się między 2 do 5 litrów melasy dobrze ją rozprowadzając.

Jakie są najlepsze metody podawania zakiszacza do sianokiszonki, zakiszanej w balotach ?
Aplikacja bezpośrednio z prasy na pokos, który nawijamy.

Mówił Pan kilka razy o tym nie wyciśniętym powietrzu z balota. Jak go wyciskac optymalnie ?
Najlepsze są prasy zmiennokomorowe, które zaczynają od małej kulki i nie zostawiają powietrza w środku balota. Przy starych prasach zacznij powoli początek każdego balota.

Posiadacie w ofercie siatki ochronne na silosy, jezeli tak to jaka cena m2 ?
Posiadamy, są coraz częściej stosowane, dobrze chronią przed ptactwem i dociskają materiał. Odsyłam na nasza stronę – zakładka siatki ochronne i worki obciążeniowe.

Czy warto dawać pod pryzmę np folię aby uniknąć zepsucia ?
Jak najbardziej, aby nie podpijała wody gruntowej.

Czy są jaieś metody żeby kiszonka tak się nie psuła?
Dobrze podsusz, wyciśnij mocno powietrze z materiału i szczelnie okryj folią. To tak w skrócie.

Czy da się coś zrobić aby kiszonka nie grzała się i nie pleśniała od strony jej otwarcia? chodzi mi tu o upalne dni...
Pryśnij tą ścianę naszym preparatem Blattisil Cerasil na bazie kwasu propionowego. On przyhamuje wtórną fermentację.

Czym najlepiej docisnąć folię po przykryciu kiszonki?
Najpraktyczniejsze są stare opony. Proponujemy również specjalny worek obciążeniowy.

Opony są troche słabe pod tym względem że jak kto wejdzie albo jakiś ptak to podziurawi fole, lepsza ziemia.
Tak, to jest Twoje zdanie. Oponę szybciej odrzucisz a z ziemią możesz mieć problem przy wybieraniu kiszonki. Opona musi być położona przy oponie. Zawsze zostaje siatka ochronna i worek obciążeniowy – nowe propozycje na rynku.

Czy kolor zastosowanej folii na beli ma wpływ na jakość sianokiszonki ?
Białe odbija promienie słoneczne, ale dobre są też zielone. ważne, aby miały folię filtr UV.

Czy jest możliwość uniknięcia pleśni w miejscach styku bel sianokiszonki?
Tam najczęściej zacieka woda z wodą powietrze i pleśń gotowa

Co daje kondycjoner i czy warto dopłacić aby wyposażyć kosiarkę w to ustrojstwo ?
Kondycjoner łamie dodatkowo trawę w wielu miejscach i materiał szybciej się podsusza na pokosie. W ten sposób nie tracisz dużej ilości wartościowych składników i możesz szybciej belować bądź zwieźć materiał do silosu.

Czy mozna łączyc w silosie trawę i kukurydze? tzn na dole material z trawy a u gory kukurydza, Mozna tak robic?
Nic dobrego z tego nie wyjdzie. na granicy łączenia będzie się to psuło.

Co może być przyczyną grzania się pryzmy z kiszonką ?
Niedokładne wyciśnięcie powietrza podczas jej tworzenia.

Jak poradzić sobie jeżeli w koniczynę przygotowaną do prasowania (w wałkach) spadnie deszcz co zrobić ?
Po deszczu lekko roztrzepać i po jakimś czasie ponownie zwałować

A czym mogę zapobiec spleśnieniu kiszonki ?
Wyciśnij dobrze powietrze i daj preparaty bakteryjne.

Jaki zakiszasz lepiej stosować do zakiszania sianokiszonki? Chemiczny, biologiczno- chemiczny czy może chemiczny?
Najbezpieczniejsze są mikrobiologiczne. Chemię stosuj jak materiał długo leżał i był przekrapiany deszczem.

Czego przyczyną jest pleśń w belach z trawy ugorowej czy to zależy od zbicia przez prasę ?
Tak to zależy od zbicia przez prasę - za słabo zbita.

Czy owinięte baloty z sianokiszonką mogą sie z sobą stykać ?
Lepiej jest gdy się nie stykają.

Teoretycznie jeżeli bele sianokiszonki stykały by się ze sobą brzegami, ale ustawione były by pod dachem to już pleśni na brzegach by nie było, tak ?
Teoretycznie tak.

Czy jest jakaś zależność foli do bel w sianokiszonce ?
Wybieraj wielowarstwowe folie z klejem.

Tworząc pryzmę lepiej żeby była krótka i wysoka czy niska i długa czy to nie ma znaczenia ?
Lepiej jak najwyższa. Wówczas lepiej się kisi i jest mniej odrzutów.

Czy tańsza folia do beli jest gorsza od markowych folii, np. silovit ?
Jasne, może Ci się rozwarstwić i dojdzie Ci powietrze do ukiszonego materiału.

Czy zbieranie mokrej kiszonki z trawy spowoduje jej psuciu ?
Może być mokra, aby z niej nie ciekło.

Czy po skoszeniu trawy watro jo przetrząsać czy lepiej nie ruszać i z pokosów grabić ?
Jak nie masz kondycjonera w kosiarce to zaraz roztrzep a potem wałuj.

Czy ilość układanych balotów w pryźmie ma wpływ na ich pleśnienie. W tym roku miałem poukładane na 3 pietra i te od ziemi troche przypleśniały ok 10cm w głąb balota.
Układaj jedną warstwę.

Co moze być przyczyną psucia sie górnej warstwy kiszonki ? Tak z 10-15 cm od gory, rozumiem ze boki mogło sie słabiej ubić, ale one sie nie psuja, a srodek pryzmy jest dobrze ubity i sie psuje.
Tu decyduje tylko dobre wyciśnięcie powietrza, natychmiastowe okrycie silosu folią i dociśnięcie z góry siatką, oponami bądź ziemią.

Czy baloty mogą być ustawiane pionowo jeden na drugim ?
Ten dolny się deformuje, dostaje powietrza i psuje się po ukiszeniu.

Czy w przypadku niewielkiego rozerwania balota podczas owijania jest go lepiej zakleić taśmą czy jeszcze jedną warstwą folii owinąć ?
Lepiej jest owinąć go jeszcze raz.

Ile warstw balotów owiniętych można ułożyć ?
Najlepiej tylko jedną.

Czy balując trawę i owijając ją trzeba dodawać jakiś zakiszacz czy nie ?
Zawsze to wspomaga proces kiszenia i zachowuje większą wartość składników

Jak zaradzić psującej się wierzchniej warstwie pryzmy mimo, że jest obciążona oponami ? Dawać na górę zakiszacz ?
Daj zakiszacz bakteryjny z benzoesanem sodu, zlej dobrze wodą i dociśnij i szybko okryj folią

W silosach betonowych folię należy także rozesłać po ścianach i spodzie silosu czy wystarczy przykryć tylko z wierzchu?
Boczne okrycie folią ścian betonowych zapobiega psuciu się kiszonki po bokach. To dobra metoda

Czy można przestawiać belki sianokiszonki chwytakiem np. za rok w inne miejsce ?
Lepiej tego nie rób. Naruszasz strukturę i doprowadzasz powietrze do stabilnej kiszonki.

Mam mokrą lucernę z czym ją kisić ?
Najlepiej z preparatami chemicznymi. Polecam Blattisil Combi

Na jakiej wysokości najlepiej kosić trawy?
Tak wysoko aby nie nagarniać ziemi i trawa szybko odbiła

Stosując siatkę na pryzmy to kładę ją bezpośrednio na folie czy na jakiejś wysokości?
Bezpośrednio na folię - ona ma swoją wagę, więc dobrze dociśnie. I służy przez wiele lat.

W jaki sposób najlepiej dodawać zakiszacz podczas robienia pryzmy sianokiszonki ?
Aplikator powinien być na sieczkarni bądź przyczepie samozbierającej.

Do okrywania pryzmy z kiszonką lepiej stosować białą folię czy czarną ?
Białym kolorem do słońca.

Co lepiej zrobić z traw na mokrzejszych, torfowych terenach ? Siano czy sianokiszonkę ?
Oczywiście, że sianokiszonkę. Siano może Ci się nie udać.

Mam bardzo dużo łąk naturalnych torfowych trawy z nich kiepsko się zakiszają. I tutaj moje pytanie jaki najlepiej zakiszacz użyć aby przyspieszyc zakiszanie materiału w silosie i tym samym poprawić jego jakość? Zastanawiam się nad zakiszaczem biologiczno-chemicznym czy może jednak lepiej użyć innego zakiszacza ?
Biologiczno chemiczny jak najbardziej, czyli bakterie kwasu mlekowego + benzoesan sodu.

Problem w tym, że krowy taką sianokiszonkę niechętnie jedzą (być może zebrany materiał z mokrej łąki im śmierdzi) z drugiej strony na siano trzeba conajmniej jeden raz więcej przetrząsać co wiąże się z wgniataniem siana kołami w wilgotne podłoże.
Przy mokrym materiale poniżej 25% suchej masy, musisz użyć chemii. I wtedy będą jadły.

Co daje nam przestrząsnięcie trawy, a nie zgrabianie jej z pokosów ?
Dostaje szybciej powietrze i lepiej się podsusza, więc możesz ją szybciej zwieźć.

Kiedy przetrząsać trawę, zaraz po skoszeniu? Czy przetrząsanie trawy nie powoduje strat składników pokarmowych ?
Zaraz po skoszeniu trzeba roztrząsnąć daje to szybsze podsuszenie i mniejsze straty składników pokarmowych.

Czy na sianokiszonke lepiej zbierać trawa w późniejszej fazie (kłoszenie) czy lepiej wczesniej ale stracić na ilości plonu ?
Kłoszenie to bardzo wczesna faza i powinny udać Ci się baloty. Przekwitnięty materiał nazywamy starym.



Zródła:

https://www.agrofoto.pl/forum/topic/62329-technologie-produkcji-kiszonek-zapis-czatu-z-ekspertem/

---