Oto kilka znalezionych w Internecie uwag na temat korzyści płynących z wałowania łąk i pastwisk oraz sposobu przeprowadzenia tego zabiegu: "Bardzo ważną czynnością na użytkach zielonych, szczególnie na glebach torfowo-murszowych, jest wałowanie. Gleby te, dzięki zdolności zatrzymywania znacznych ilości wody, pod wpływem kolejnego zamarzania i tajenia ulegają pęcznieniu. Zjawisko to powoduje unoszenie darni, przerywanie węzłów krzewienia traw oraz szyjek korzeniowych roślin motylkowatych, wskutek czego rośliny giną, a rozwijają się chwasty. Wałowanie takich łąk dociska unoszoną z korzeniami darń do podłoża, umożliwiając podsiąkanie wody oraz powoduje usunięcie nadmiaru powietrza na glebach bardzo pulchnych, dzięki czemu polepszają się stosunki wodne. Przed wałowaniem należy stwierdzić stan wilgotności gleby. Wałowanie zbyt wilgotnej, rozmiękłej darni powoduje zasklepienie gleby i wyciskanie z niej powietrza. W rezultacie masowo pojawiają się turzyce i sity. W takich przypadkach wałowanie należy przełożyć na okres po pierwszym pokosie lub wypasie.

*****

Zabiegiem wiosennym, koniecznym w pielęgnacji użytków zielonych na glebach organicznych i silnie próchnicznych, a także mineralnych lekkich, jest wałowanie. Celem tego zabiegu jest usunięcie z gleby zbędnego powietrza, a przede wszystkim dociśnięcie darni do podłoża umożliwiające podsiąkanie wody i regenerację systemów korzeniowych wartościowych gatunków, zwłaszcza traw. Wałowanie zwiększa zwartość darni, co sprzyja równowadze mikrobiologicznej gleby i wpływa na optymalizację właściwości fizycznych przydarniowej warstwy gleby. Do wykonania tego zabiegu najlepsze są wały gładkie z zaokrąglonymi krawędziami, które można napełniać wodą. Powinny one przy prędkości 3-5 km/h posiadać obciążenie 1-1,2 t/m szerokości roboczej. Przed wałowaniem należy każdorazowo ocenić stan wilgotności gleby. Wałowanie gleby zbyt mokrej jest błędne, ponieważ obniża przewiewność gleby i powoduje sztuczne zabagnienie. Wówczas stwarzamy korzystne warunki dla rozwoju niechcianych turzyc i sitów oraz innych chwastów siedlisk silnie uwilgotnionych. Z kolei stosowanie wału na glebę zbyt suchą nie daje zamierzonych efektów. Toteż wałowanie należy wykonać w momencie, gdy darń ugina się pod naciskiem stopy, a w powstałych śladach brak jest oznak wilgoci. Wałowanie można też powtórzyć po zbiorze pierwszego odrostu. Na łąkach z długo utrzymującą się wodą zalewową, z wysokim stanem wód gruntowych oraz w razie występowania na użytkach zielonych tzw. mrozowisk, ktore grożą uszkodzeniem wartościowych roślin przez spóźnione przymrozki wiosenne, wałowanie należy przeprowadzić po raz pierwszy dopiero po zbiorze pierwszego odrostu. (...) W miarę potrzeb można również wałować łąki jesienią, szczególnie te położone na glebach pochodzenia organicznego. Wałowanie sprzyja rozkrzewianiu się traw, a przez to poprawia się zadarnienie. Jednym z warunków jest wykonanie tego zabiegu przed wejściem roślin w okres spoczynku i nadejściem mrozów.

*****

Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym na glebach pulchnych, do których zalicza się gleby torfowe i niektóre gleby mineralne, jest wałowanie. Gleby pulchne w czasie zimy "puchną", wiosną zaś osiadają. Tworzy się wówczas przerwa między darnią i glebą, rośliny są wysadzane ponad powierzchnię gleby, toteż tracą z nią kontakt i nie mogą pobierać wody i składników pokarmowych. Wałowanie przyciska wysadzoną darń wraz z roślinami. Rośliny ukorzeniają się ponownie, a tym samym ruń normalnie odrasta. Wałowanie przeprowadza się wiosną za pomocą ciężkiego wału gładkiego. Nie wolno wałować gleb mokrych, lecz trzeba poczekać, aż przeschną. Z kolei nie można wałować zbyt późno, gdy trawy tworzą już źdźbła, toteż niekiedy trzeba wałowanie wykonać dopiero po I pokosie i zbiorze siana.

*****

Wałowanie jest bardzo ważnym zabiegiem, koniecznym na większości łąk położonych na luźnych glebach próchniczych i słabo zmineralizowanych torfach. Gleby te w okresie zimy podczas zamarzania i rozmarzania powiększają swoją objętość i unoszą się do góry na 3-5 cm. Następuje ich rozluźnienie, a często oderwanie wierzchniej warstwy korzeniowej od podłoża i przerwane podsiąkanie wody, w wyniku czego roślinność zasycha. Na pastwiskach działanie wału zastępują pasące się zwierzęta. Pod naciskiem wału górne warstwy gleby zostają dociśnięte, zadarnienie staje się bardziej zwarte, nadmiar powietrza zostaje wyparty, nawiązuje się ponownie przerwana sieć naczyń włosowatych, co ułatwia podsiąkanie wodyi poprawę stosunków wodnych. Dzięki wałowaniu rośliny wyniesione pod wpływem mrozu zostają wgniecione i znów mogą się zakorzenić. Wiosenne wałowanie może być przeprowadzone dopiero po przeschnięciu gleby, gdy ślady kół ciągnika odciskają się na powierzchni łąki, ale nie napływa tam woda. Bezwzględnie nie można wałować gleb mokrych (poziom wody gruntowej powyżej 50 cm), gdyż wyciska się z nich powietrze i następuje pogorszenie się stosunków wodno-powietrznych. Wtedy wałowanie może przyczynić się do zabagnienia, a w konsekwencji do porośnięcia łąki sitami, skrzypami, turzycami i innymi roślinami hydrofilnymi. Tereny zbyt wilgotne mogą być wałowane dopiero po I pokosie, gdy gleba jest już dostatecznie osuszona.



Zródła:

- dr inż. Grażyna Mastalerczuk - "Wiosna na łąkach" (http://www.farmer.pl/produkcja-roslinna/pastewne/2663b2ab3014a3cadfa0.html)
- "Zadbaj o łąki i pastwiska" (http://www.sowul.pl/artykul2.html)
- "Pielęgnowanie łąk i pastwisk" - http://hamer.net.pl/?pielegnowanie-lak-i-pastwisk,812
- "Wiosenne zabiegi pielegnacyjne na łąkach i pastwiskach" - Lubuskie Aktualności Rolnicze nr 3/2005

---